Terapia indywidualna, Terapia Par - Jarosław LisRozkwit w relacji - Relacja w rozkwicie.
Terapia indywidualna, Terapia Par - Jarosław Lis
Bezpieczny styl przywiązania, jak się wytwarza w relacji z opiekunem lub rodzicem. Czego potrzebuje dziecko aby wytworzyć styl bezpieczny oraz jakie mogą się pojawić zagrożenia dla osoby dorosłej, która ma styl bezpieczny?
Autorem teorii przywiązania jest John Bowlby. Zauważył on, że więź która się tworzy pomiędzy mamą a dzieckiem w pierwszych latach życia dziecka ma niezwykle silny wpływ na zachowanie dzieci, budowanie przez nie relacji z otoczeniem, a w późniejszym okresie także przenosi się na relacje partnerskie. Następnie może się przenieść na kolejne pokolenia.
Sposób w jaki matka i dziecko budują początkową więź stanowi bardzo ważną matrycę która odciska swoje piętno na całe życie danej osoby.
Mary Ainsworth – współpracowniczka Bowlby’ego przeprowadziła dodatkowe badania i zauważyła pewne charakterystyczne wzorce, które można zgrupować w 3 kategorie zachowań dzieci na podstawie ich zachowania w momencie rozstania z rodzicielką czy głównym opiekunem.
Mary Ainsworth pogrupowała te zachowania w trzy kategorie – styl bezpieczny, styl unikający oraz styl lękowo-ambiwalentny.
Poniżej przedstawię charakterystyczne cechy bezpiecznego stylu przywiązania.
Styl bezpieczny wytwarza się w efekcie bezpiecznego przywiązania do opiekuna lub rodzica. Dużo rzadziej wytwarza się kiedy rodzice prezentują swoim zachowaniem style pozabezpieczne.
W dzieciństwie główną figurą przywiązania są dla nas rodzice. Gdy jako dorośli ludzie wchodzimy w związek, staje się nią dla nas partner (Palus, 2012). Przywiązanie oznacza, że czujemy silną potrzebę szukania bliskości z daną osobą, szczególnie w momentach stresu, napięci i trudności. Można też określić je jako stopień zaufania i poczucia bezpieczeństwa, jakiego doświadczamy w relacji. Jest to zbiór zachowań, które przejawiamy w bardzo bliskich związkach. To w jaki sposób przywiązujemy się do ludzi, wpływa na jakość naszych relacji i życia.
Bezpieczny styl przywiązania wykształca się, gdy rodzic tworzy atmosferę szacunku i zaufania. Dzieci wierzą, że opiekun jest dostępny, reaguje na ich emocje i potrzeby. Około 2/3 dzieci prezentuje taki styl przywiązania.
Charakterystyczne dla osób z tym stylem przywiązania są wysoka samoocena oraz wysoki poziom zaufania w relacji.
Jest skłonna do budowania bliskich, długotrwałych związków, ale nie przeraża ją wizja braku relacji przez jakiś czas. Nie potrzebuje partnera, aby dobrze się czuć i nie pozostaje w związku za wszelką cenę.
Osoba z bezpiecznym stylem więzi oferuje wsparcie, ale też uważa, że na nie zasługuje. Potrafi zarówno dawać i brać. Widzą w swoim partnerze też przyjaciela, nie obawiają się wyrażania swoich uczuć i myśli.
Jednocześnie w niektórych przypadkach, bezpieczeństwo, chęć zbudowania długotrwałej relacji, postrzeganie poza bezpiecznych zachowań partnera / partnerki jako trudności, które można przeczekać, pomóc w ich uporaniu. Może nadwyrężyć zasoby osoby o stylu bezpiecznym i przesunąć ją w stronę innego stylu – pozabezpiecznego.
Najwspanialszą cechą stylu bezpiecznego jest umiejętność bycia i rozmowy z innymi stylami pozabezpiecznymi w sposób łagodny, bezpieczny.
Osoba ze stylem bezpiecznym, może jednak związać się, czy wejść w relację z osobą z przeważającymi zachowaniami stylów poza bezpiecznych.
W takich przypadkach umiejętności stylu bezpiecznego może zostać zaburzona gdy osoba ze stylem bezpiecznym znajdzie się w towarzystwie lub relacji z osobą przejawiającą, cechy stylu poza bezpiecznego.
Jednym z takich efektów dłuższego przebywania w relacji z osobą poza bezpieczną, może być np. nasilenie się cech przeciwnych do osoby poza bezpiecznej.
Przykładowo, osoba o bezpiecznym stylu przywiązania może zacząć przejawiać unikowe tendencje będąc w relacji z osobą o stylu lękowym. Dzieje się to w wyniku pewnych zachowań osoby o lękowym stylu przywiązania, której strategie mające na celu zwiększenie bliskości, w tak dużym stopniu mogą przytłoczyć i być odczuwane jako osaczające, że wzbudzi to niechęć osoby ze stylem bezpiecznym.
W odwrotnym przypadku – osoba ze stylem bezpiecznym, może pod wpływem unikających zachowań drugiej osoby w relacji, zacząć przejawiać zachowania stylu lękowego. Czyli np. zacząć odczuwać niepokój przy zbyt długich czasach rozłąki, które są potrzebne osobie ze stylem unikającym. Lub kiedy osoba ze stylem unikającym zacznie stosować strategie oddalające polegające na niszczącym relację obrażaniu, poniżaniu, oszukiwaniu, czy nawet zdradzaniu partnera.
Niezależnie od stylu który przejawiamy. Warto zwracać uwagę aby nie nadwyrężać naszych zasobów przez dłuższy czas ponad nasze możliwości.
Dbanie o to co sprawia nam przyjemność, odbudowuje nasze samopoczucie, odbudowuje kontakt ze sobą jest ważne dla każdego stylu przywiązania.
Ze względu na tendencje stylu bezpiecznego na wspieranie i pomaganie partnerowi, zasoby te mogą ulec znacznemu uszczupleniu w szczególności w wyniku nieprzewidzianych zdarzeń losowych. Np. ciężkiej chorobie bliskiej osoby, śmierci rodzica czy własnej ciężkiej chorobie, czy nieszczęśliwemu wypadkowi.